BỆNH TAY CHÂN MIỆNG Ở TRẺ EM CÁCH NHẬN BIẾT VÀ PHÒNG TRÁNH

1. Bệnh tay chân miệng ở trẻ em là gì?

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do siêu vi trùng đường ruột thuộc nhóm Coxsackieviruses và Enterovirus 71 (EV71) gây ra. Biểu hiện chính là sang thương da niêm dưới dạng bóng nước ở các vị trí đặc biệt như miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Bệnh thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, nhất là dưới 3 tuổi. Bệnh xảy ra quanh năm, tăng cao vào tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm.

2. Đường lây truyền bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Phương thức lây truyền: Bằng đường “phân-miệng” và tiếp xúc trực tiếp.

- Tiếp xúc với người bệnh,

- Tiếp xúc trực tiếp với phân , dịch tiết mũi họng, dịch tiết của phỏng nước bị vỡ.

- Tiếp xúc giữa các trẻ với nhau hoặc đồ chơi bàn ghế, sàn nhà.. bị nhiễm virút

- Qua đường tiêu hóa do ăn thực phẩm bị nhiễm mầm bệnh.

Đặc biệt khi bệnh nhân mắc bệnh đường hô hấp, việc hắt hơi, ho, nói chuyện sẽ tạo điều kiện cho vi rút lây lan trực tiếp từ người sang người.

Do vậy, các yếu tố sinh hoạt tập thể như trẻ đi học tại nhà trẻ, mẫu giáo, nơi trẻ chơi tập trung là các yếu tố nguy cơ lây truyền bệnh, dễ phát thành các ổ dịch.

3.  Những dấu hiệu nhận biết trẻ mắc tay chân miệng cha mẹ cần biết

Khởi phát trong vòng 1 đến 2 ngày với triệu chứng sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy .

Giai đoạn toàn phát kéo dài 3-10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh như:

- Loét miệng: xuất hiện các vết loét đỏ hay phỏng nước ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, đau miệng dẫn đến trẻ bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt, trẻ quấy khóc.

- Phát ban trên da dạng phỏng nước: vị trí xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông tồn tại khoảng 1 tuần, sau đó sẽ để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.

- Biểu hiện toàn thân như: sốt nhẹ, nôn, nếu sốt cao cần chú ý các biến chứng dễ xảy ra.

- Giai đoạn lui bệnh: thường từ 3-5 ngày sau, trẻ hồi phục hoàn toàn nếu không có biến chứng.

4. Bệnh tay chân miệng cần phải theo dõi và điều trị như thế nào?

Theo dõi tại nhà:

- Hạ sốt cho trẻ: Khi trẻ sốt từ 38 độ C trở lên cần cho trẻ dùng ngay thuốc hạ sốt paracetamol (10-15mg/kg) mỗi 4-6 giờ.

- Tại các thương tổn ngoài da, bôi các dung dịch sát khuẩn (xanh methylen..) để tránh nhiễm thêm các loại vi rút khác.

- Bù nước bằng dung dịch điện giải oresol

- Nếu có loét miệng, họng:dùng 1 số thuốc như phosphalugel, sucrapi ngậm trước ăn nhằm giảm đau giúp trẻ ăn uống dễ dàng hơn.

- Bên cạnh đó nâng cao sức đề kháng cho trẻ:

- Đảm bảo về mặt dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao thể trạng cho trẻ.

- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ cho trẻ

- Trẻ cần được nghỉ ngơi, tránh các kích thích

- Theo dõi nhằm phát hiện sớm và điều trị sớm biến chứng.

Cần tái khám ngay khi có dấu hiệu như:

- Sốt cao ≥ 39 độ C không hạ.

- Thở nhanh, khó thở .

- Giật mình, Rung chi,  quấy khóc, khó ngủ, bỏ ăn  (bú)..

- Co giật, hôn mê.

Bất kỳ dấu hiệu nào lạ, người nhà không an tâm cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn.

5. Phòng bệnh tay chân miệng

Nếu ở trong vùng dịch, biện pháp hữu hiệu nhất để phòng dịch là phòng lây lan bệnh sang người lành bằng các biện pháp như:

- Không cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh, hoặc đồ vật của người mắc bệnh

- Cách ly trẻ bệnh tại nhà: Không đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh.

- Không được chọc vỡ các mụn nước bọng nước trên da bệnh nhân tránh bội nhiễm

- Vệ sinh môi trường sống, lau rửa sàn nhà, đồ chơi dụng cụ tiếp xúc hằng ngày của trẻ

- Bổ sung vitamin C, kẽm, nhằm tăng cường sức đề kháng cho trẻ.