Vách ngăn là một bộ phận nằm trong hốc mũi, chia hốc mũi làm hai hố, đi chính giữa từ lỗ mũi trước ra lỗ mũi sau. Vách ngăn được cấu tạo gồm nhiều sụn, xương và bao bọc bên ngoài bởi niêm mạc.

Vẹo vách ngăn mũi là một bệnh rất thường gặp, đặc biệt thường thấy ở người có sống mũi cao và tỷ lệ ở nam khá cao hơn nữ.
Về nguyên nhân gây vẹo vách ngăn mũi được chia làm hai nguyên nhân chính: nguyên nhân bẩm sinh hay sự rối loạn phát triển và nguyên nhân chấn thương.

Các kiểu vẹo vách ngăn mũi:
- Vẹo vách ngăn mũi hình chữ C: vách ngăn vẹo sang bên phải hoặc bên trái
- Vẹo vách ngăn mũi hình chữ S: vách ngăn vừa vẹo sang bên phải vừa vẹo sang bên trái ở cả phần cao và thấp
- Gai vách ngăn mũi: là dị hình khu trú tại một điểm trên vách ngăn mũi và nhô ra như gai hoa hồng. Gai thường nằm ở phần sụn vách ngăn mũi.
- Mào vách ngăn mũi: là một bên vách ngăn phì đại nổi đội lên tạo thành một đường gờ (mào xương). Mào xương này thường ở phần chân vách ngăn, nhiều nhất là phần nối giữa sụn và xương vách ngăn.
- Dày chân vách ngăn mũi: thường dày ở phần chân vách ngăn.
Ngoài các kiểu vẹo vách ngăn mũi kể trên, còn có kiểu vẹo vách ngăn mũi hỗn hợp, là sự kết hợp giữa các kiểu vẹo vách ngăn mũi như là: vẹo vách ngăn mũi hình chữ C hoặc S kết hợp với gai vách ngăn, dày chân vách ngăn kết hợp với vẹo vách ngăn mũi hình chữ C,…
Các triệu chứng lâm sàng cảu vẹo vách ngăn mũi:
- Nghẹt mũi: nghẹt mũi về đêm, tăng khi trời lạnh hoặc thay đổi thời tiết, có khi nghẹt bên này, có khi nghẹt bên kia, lâu dài nghẹt cả hai bên.
- Đau đầu: thường đau đầu vùng thái dương, đỉnh, chẩm. Đau đầu kèm cảm giác đau ê trong mũi.

Để chẩn đoán chính xác vẹo vách ngăn mũi, ngoài các triệu chứng lâm sàng gợi ý thì cận lâm sàng là phương pháp đưa ra chẩn đoán chính xác nhất:
- Nội soi mũi xoang: cho hình ảnh chính xác nhất về tình trạng và kiểu vẹo vách ngăn mũi, là cận lâm sàng quan trọng trong chẩn đoán vẹo vách ngăn mũi.
- Chụp cắt lớp vi tính hàm mặt (CT Scaner hàm mặt): ghi nhận kiểu vẹo vách ngăn mũi và các tình trạng mũi xoang liên quan, là cận lâm sàng rất cần thiết trong điều trị vẹo vách ngăn mũi.
Các trường hợp vẹo vách ngăn mũi nếu không có các triệu chứng gây khó chịu thì chưa cần điều trị. Nhưng khi các triệu chứng nghẹt mũi, đau đầu, đau mũi diễn ra thường xuyên, dai dẳng, điều trị bằng thuốc không thuyên giảm hoặc tình trạng khó chịu tái đi tái lại nhiều lần, bệnh nhân cần được can thiệp phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn.
Về phương pháp chỉnh hình vách ngăn mũi qua nội soi, đây là một loại phẫu thuật đơn giản, an toàn và hiệu quả:
- Thời gian phẫu thuật ngắn: khoảng 30 phút tính từ khi bắt đầu phẫu thuật.
- Thời gian nằm viện ngắn: bệnh nhân có thể xuất viện một ngày sau phẫu thuật.
- Thẩm mỹ: tất cả các tháo tác được thực hiện qua nội soi, không để lại sẹo sau phẫu thuật.
- Hiệu quả: đối với các triệu chứng cấp tính như đau đầu, nghẹt mũi, bệnh nhân sẽ cảm thấy cải thiện rõ rệt sau phẫu thuật.
- Không ảnh hưởng đến công việc sau phẫu thuật: bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường ngày sau khi xuất viện.